Czy dzieci powinny uczestniczyć w pogrzebie?

W życiu każdego człowieka jest wiele przyjemnych uroczystości, które chce się celebrować z każdym członkiem rodziny, w tym również z tymi najmłodszymi.

Bardzo chętnie rodzina zabiera dzieci na urodziny lub wesela. Jest to w końcu okazja do radości i miłej zabawy. Bywają jednak takie wydarzenia, gdzie chciałoby się dziecko uchronić przed pewnymi informacjami – zamknąć pod kloszem, gdzie będzie żyło z dala od bólu i straty. 

Chociaż rodzice robią wiele, aby swoje dziecko uchronić przed tematami przykrymi, to smutek i strata są wpisane w ludzkie życie. W takiej sytuacji pojawia się pytanie nie, czy mówić o śmierci bliskiego, ale czy dziecko powinno uczestniczyć w pogrzebie. Niestety w takiej sytuacji nie ma jednoznacznej odpowiedzi. Wszystko bowiem zależy od wieku i wrażliwości dziecka. 

Jeżeli rodzina ma możliwość zorganizować opiekę nad maleńkim dzieckiem najlepiej, aby zostało ono w domu. Pogrzeb jest czasem ogromnej refleksji i momentem, w którym wszyscy żałobnicy chcą oddać swojemu bliskiemu szacunek. Nie ma więc zbytniej potrzeby, aby dziecko, które nie rozumie jeszcze otaczającego go świata, uczestniczyło w takiej ceremonii. Inaczej jednak jest w sytuacji, kiedy dziecko jest już trochę starsze i przez kilka lat stworzyło bardzo silną więź z członkiem rodziny. Brak obecności drugiego ukochanego człowieka będzie dla niego bardzo zauważalne i w końcu zaczną pojawiać się pytania o to, kiedy przyjdzie babcia, dziadek, ciocia lub wujek. Należy zrozumieć, że w takiej sytuacji nie można odmówić dziecku możliwości pożegnania się z ukochaną osobą. 

Najlepiej, aby rodzice wytłumaczyli małemu dziecku to, że ich bliski odszedł. Przy takiej rozmowie rodzice nie powinni kryć smutku lub płaczu. Te ludzkie emocje pozwolą zrozumieć dziecku, że pewne sytuacje wywołują w ludziach pewne zachowania, a tym samym dzieci same będą umiały w przyszłości przechodzić kolejne smutne sytuacje, nie tłamsząc swoich uczuć. Ostatecznie to jednak dziecko musi podjąć decyzję o tym, czy chce uczestniczyć w pogrzebie czy nie. A każdą decyzję rodzice powinni uszanować. 

To zrozumienie rodzina powinna wykazać również wobec nastolatków. Utarło się przekonanie, że starsza młodzież powinna być już na tyle dojrzała, że temat śmierci powinien być bardziej zrozumiały. Jest to jednak wiek, kiedy człowiekiem kierują najbardziej skrajne emocje. Może on wtedy odczuwać tak silny gniew i żal na świat, że myśl o takich konwenansach jak oddanie szacunku i pożegnanie może być przez niech zepchnięte na drugi tor. W takiej sytuacji również należy rozmawiać i wytłumaczyć cel ostatniego pożegnania, zachęcić do uczestnictwa i obiecać swoje wsparcie. W ostateczności jednak zawsze należy uszanować decyzję drugiego człowieka o jego uczestnictwie w pogrzebie – nawet gdyby była ona dla nas wyjątkowo niezrozumiała. 

Jak w każdej dziedzinie życia nasze emocje i szczera rozmowa powinny determinować do zrozumienia, a tym samym działania. Nie ma bowiem jednego unikalnego modelu, zapisu zachowania, które można wpoić młodemu człowiekowi. Jedyne co można zrobić to rozmawiać, okazywać swoje wsparcie i zawsze uszanować decyzję dziecka o jego uczestnictwie w pogrzebie.